klasa 7 - język polski z 2 czerwca
Temat: Wszystko, co musisz wiedzieć o imiesłowach.
Podr. s. 282- 285, zad. 1,2,3.
Imiesłów jest to
wyraz utworzony od czasownika, wykazujący gramatyczne podobieństwo do
przymiotnika lub przysłówka.
Z imiesłowami przymiotnikowymi
Partykułę nie jako
wykładnik zaprzeczenia piszemy łącznie z imiesłowami przymiotnikowymi (czynnymi
i biernymi), niezależnie od tego, czy użyte są w znaczeniu przymiotnikowym
(zob. przykłady oznaczone literą a) czy czasownikowym (zob. przykłady oznaczone
literą b), np.
(a) nieoceniony
pracownik (= bezcenny, zasługujący na najwyższą ocenę), ale także:
(b) obraz nieoceniony
jeszcze przez jury konkursu (= taki, którego nie oceniono);
(a) nieopisane
trudności (= niedające się opisać), ale także:
(b) kraje nieopisane w
podręczniku (= takie, których nie opisano);
(a) Matka Boska
Nieustającej Pomocy, ale także:
(b) W Tatrach padał
śnieg nieustający od tygodnia;
(a) Przyśnił mi się
mój nieżyjący ojciec, ale także:
(b) Człowiek nieżyjący
obecnie w Japonii nie zna grozy trzęsień ziemi.
Gdy imiesłów użyty jest w
znaczeniu czasownikowym, dopuszczalne jest jednak stosowanie pisowni
rozdzielnej.
WYJĄTKI: Zawsze stosuje się
pisownię rozdzielną:
a) w wyraźnych przeciwstawieniach,
np.
nie leżący, ale siedzący; nie leżący, lecz siedzący; nie
leżący, tylko siedzący; siedzący, a nie leżący;
b) w konstrukcjach, których
ośrodkiem jest spójnik ani lub ni (np. nie
piszący ani nie czytający), czasem powtórzony (np. ani nie piszący,
ani nie czytający).
UWAGA: Podane zasady dotyczące
pisowni zaprzeczonych imiesłowów przymiotnikowych są oparte na uchwale Rady
Języka Polskiego przy Prezydium PAN z dnia 9 grudnia 1997 r. Wcześniejsza
reguła kazała pisać rozdzielnie imiesłowy użyte czasownikowo, a łącznie
imiesłowy użyte przymiotnikowo.
Choć nowa zasada dopuszcza
jako oboczną rozdzielną pisownię imiesłowów w użyciu czasownikowym, w
niniejszym słowniku wszystkie zaprzeczone imiesłowy przymiotnikowe podajemy w
pisowni łącznej.
Jakie
są najnowsze zasady pisania nie z imiesłowem przysłówkowym?
Jeśli chodzi o
imiesłowy przysłówkowe, to nic się nie zmieniło. Piszemy np. nie
wiedząc i nie dowiedziawszy się - osobno.
Mirosław Bańko
Temat: Przykazania czy antyprzykazania? Omówienie utworu
Kazimierza Wierzyńskiego „Przykazania”.
Podr. s 286-287, zad. 1-5.
Temat: Debata przy okrągłym stole.
Podr. s. 287 – 288, zad. 1-2.
Uwaga!!!
Przypominam o konieczności oddania podręczników z języka
polskiego.
Dziękuję bardzo.