język polski, klasa 7, 30 maja 2020.
Lekcja
Temat: "Latarnik", historia o człowieku, który zatęsknił.
Podręcznik, str. 331.
Odpowiedz na pytania dotyczące lektury:
1. NIedaleko jakiej miejscowości leży Aspinwall?
2. W jaki sposób lakatnik był zaopatrywany w pożywienie?
3. Za pomocą czego latarnik daje znaki w ciągu dnia?
4. W jakim języku obcym wpadają wtrącenia w noweli?
5. Podaj trzy starcia militarne, w krórych uczestniczy Skawiński?
6. Na kogo spadł kłopot znalezienia latarnika?
7. Wymień trzy zawody jakie uprawiał Skawiński?
8. Ile Skawiński ma lat, a ile lat tułał się po świecie?
9. Kto przysłal Skawińskiemu ksiązki i dlaczego?
10. Jaka ksiązka wywarła na Skawińskimo ogromny wpływ?
NOWELA - gatunek epicki charakteryzujący się przejrzystością fabuły (zwykle jednowątkowej), z wyraźnie zarysowanym punktem kulmiacyjnym oraz puentą. Wyróżnia się brakiem wątków pobocznych, swobodniejszą konstrukcją oraz brakiem postaci drugoplanowych.
PUNKT KULMINACYJNY - w utworze literackiem moment, w którym napięcie jest największe, zazwyczaj poprzedza nagły zwrot i rozwiązanie akcji.
W Latarniku zapisał Henryk Sienkiewicz swoją koncepcję patriotyzmu, która polegała na konieczności przetrwania za wszelką cenę dziejowych burz, bo tylko pragnienie przetrwania mogło przynieść zniewolonemu narodowi ocalenie i upragnioną wolność. Skawiński to człowiek o żelaznej psychice i zdecydowanej postawie wobec przeciwności losu. I tacy powinni być, w koncepcji pisarza, wszyscy Polacy. Prześladowani, zmuszani do opuszczenia ojczyzny, tułający się po świecie, ale z nieustanną świadomością swojej polskiej tożsamości. Los głównego bohatera jest odzwierciedleniem losów polskich patriotów zmuszonych do emigracji, zwłaszcza tej części patriotów, która realizowała romantyczny nakaz walki wszędzie tam, gdzie walczono o wolność, bo nawet walcząc na obcej ziemi, Polacy udowadniali swoje bohaterstwo, swoją gotowość do walki, byli ambasadorami polskości. W zakończeniu, kiedy Skawiński ponosi kolejną klęskę, bardzo silnie zaakcentował Sienkiewicz prawdę o polskim patriotyzmie. Skawiński, chociaż stracił posadę i znowu był skazany na tułaczkę, to nie przejmował się tym tak bardzo, bo najważniejszy był dla niego skarb w postaci polskiej książki, którą mocno przytulał do piersi, jakby się bał, że może mu zginąć.
Sienkiewicz pokazał człowieka, który zrozumiał jak ważna dla niego jest ojczyzna. Znów za nią zatęsknił, wrócił wspomnieniami do Polski, do swojej wsi i rodzimych miejsc.
Oto na długie lata, a może na zawsze zaginęła Skawińskiemu ojczyzna, zaginęła szansa na spokojne życie w latarni, ale nie zaginęła w nim polska dusza. Nie martwił się, co z nim się stanie, drżał o polską książkę, która stała się dla niego jego małą ojczyzną i pomagała mu nosić w sercu i umyśle tę wielką, prawdziwą, gdzie urodził się i wychował, za którą walczył, a do której nie mógł wrócić. NIe bał się już tęsknić za Polską, bo poczuł się znów patriotą, choć na emigracji.
W noweli "Latarnik" punktem kulminacyjnym jest moment czytania "Pana Tadeusza" przez Skawińskiego.
DLA CHĘTNYCH:
Obejrzyj film "Latarnik":
https://www.youtube.com/watch?v=BI1sGd1N38c
Temat: "Latarnik", historia o człowieku, który zatęsknił.
Podręcznik, str. 331.
Odpowiedz na pytania dotyczące lektury:
1. NIedaleko jakiej miejscowości leży Aspinwall?
2. W jaki sposób lakatnik był zaopatrywany w pożywienie?
3. Za pomocą czego latarnik daje znaki w ciągu dnia?
4. W jakim języku obcym wpadają wtrącenia w noweli?
5. Podaj trzy starcia militarne, w krórych uczestniczy Skawiński?
6. Na kogo spadł kłopot znalezienia latarnika?
7. Wymień trzy zawody jakie uprawiał Skawiński?
8. Ile Skawiński ma lat, a ile lat tułał się po świecie?
9. Kto przysłal Skawińskiemu ksiązki i dlaczego?
10. Jaka ksiązka wywarła na Skawińskimo ogromny wpływ?
NOWELA - gatunek epicki charakteryzujący się przejrzystością fabuły (zwykle jednowątkowej), z wyraźnie zarysowanym punktem kulmiacyjnym oraz puentą. Wyróżnia się brakiem wątków pobocznych, swobodniejszą konstrukcją oraz brakiem postaci drugoplanowych.
PUNKT KULMINACYJNY - w utworze literackiem moment, w którym napięcie jest największe, zazwyczaj poprzedza nagły zwrot i rozwiązanie akcji.
W Latarniku zapisał Henryk Sienkiewicz swoją koncepcję patriotyzmu, która polegała na konieczności przetrwania za wszelką cenę dziejowych burz, bo tylko pragnienie przetrwania mogło przynieść zniewolonemu narodowi ocalenie i upragnioną wolność. Skawiński to człowiek o żelaznej psychice i zdecydowanej postawie wobec przeciwności losu. I tacy powinni być, w koncepcji pisarza, wszyscy Polacy. Prześladowani, zmuszani do opuszczenia ojczyzny, tułający się po świecie, ale z nieustanną świadomością swojej polskiej tożsamości. Los głównego bohatera jest odzwierciedleniem losów polskich patriotów zmuszonych do emigracji, zwłaszcza tej części patriotów, która realizowała romantyczny nakaz walki wszędzie tam, gdzie walczono o wolność, bo nawet walcząc na obcej ziemi, Polacy udowadniali swoje bohaterstwo, swoją gotowość do walki, byli ambasadorami polskości. W zakończeniu, kiedy Skawiński ponosi kolejną klęskę, bardzo silnie zaakcentował Sienkiewicz prawdę o polskim patriotyzmie. Skawiński, chociaż stracił posadę i znowu był skazany na tułaczkę, to nie przejmował się tym tak bardzo, bo najważniejszy był dla niego skarb w postaci polskiej książki, którą mocno przytulał do piersi, jakby się bał, że może mu zginąć.
Sienkiewicz pokazał człowieka, który zrozumiał jak ważna dla niego jest ojczyzna. Znów za nią zatęsknił, wrócił wspomnieniami do Polski, do swojej wsi i rodzimych miejsc.
Oto na długie lata, a może na zawsze zaginęła Skawińskiemu ojczyzna, zaginęła szansa na spokojne życie w latarni, ale nie zaginęła w nim polska dusza. Nie martwił się, co z nim się stanie, drżał o polską książkę, która stała się dla niego jego małą ojczyzną i pomagała mu nosić w sercu i umyśle tę wielką, prawdziwą, gdzie urodził się i wychował, za którą walczył, a do której nie mógł wrócić. NIe bał się już tęsknić za Polską, bo poczuł się znów patriotą, choć na emigracji.
W noweli "Latarnik" punktem kulminacyjnym jest moment czytania "Pana Tadeusza" przez Skawińskiego.
Wpływ Pana Tadeusza na życie polskiego emigranta.
Monotonię życia latarnika przerwał pewnego dnia niezwykły fakt. „Nadeszło przebudzenie”, kiedy pośród paczek znalazł i tę zawierającą książkę, na wierzchu której było umieszczone imię i nazwisko autora. Skawińskiemu nie był obcy ten autor, bo czytał jego książki, będąc w Paryżu. Wiedział też na pewno, że książkę, którą otrzymał napisał znany i wielki poeta. Nie mylił się. Była to epopeja Pan Tadeusz. Otworzył książkę i nagle wydało mu się, że w jego otoczeniu ma miejsce niezwykle uroczyste wydarzenie.
Kiedy zaczął czytać Inwokację coś nagle poczęło go ściskać w piersi, głos mu się zaczął łamać, bo ożyły wspomnienia i mowa rodzinna, której tak dawno nie słyszał, wydała mu się czymś najpiękniejszym na świecie i sprawiła, że w tym starym emigrancie coś pękło. On, który na obczyźnie się zestarzał, tyle złego przeżył, tak długo był poza granicami kraju, że prawie o nim zapomniał. Teraz dzięki epopei Mickiewicza mógł znowu znaleźć się w drogich sercu miejscach.
Zapomniał o bożym świecie, nie słyszał mew, które upominały się o okruchy, i dopiero gdy zaczęły go dziobać, bezwiednie rzucił im cały swój pokarm i czytał wersy o utęsknionej duszy, o cudzie i nadziei powrotu do ojczyzny. Nawet nie zauważył, kiedy zapadł zmierzch, nie jadł, nie pił, nie spał, ale śnił na jawie o całym swoim życiu. Widział oczyma duszy całą przeszłość, która na skutek przeczytanych fragmentów pojawiła się w jego wspomnieniach w tak realistyczny sposób, że już sam nie wiedział, czy to sen, czy jawa.
Zobaczył siebie jako młodego ułana, słyszał odgłosy bawiących się w polskiej karczmie, słyszał nawet szum łąk i łanów zboża, kolejne obrazy z ojczystej ziemi przesuwały mu się przed oczyma. Dzięki Mickiewiczowi i jego arcydziełu przeżył to wszystko, co było jego udziałem, kiedy jeszcze mógł być w ojczyźnie.
Wzruszony szeptał:
Jaka ta ziemia kochana, śliczna w różowych blaskach jutrzni! Oj, jedyna, jedyna!
Na przykładzie starego latarnika Skawińskiego widzimy, jak przeogromną siłą w budzeniu patriotycznych uczuć i poczucia tożsamości narodowej odgrywa literatura, w tym przypadku romantyczny epos. Takim wygnańcom i tułaczom, jak Skawiński literatura dawała siłę do przetrwania, budziła najszlachetniejsze uczucia, broniła przed wynarodowieniem i nie pozwalała zapomnieć o polskich korzeniach.
Praca domowa
Wykonaj test online, a wynik prześlij pod email: donia-sikora@tlen.pl
DLA CHĘTNYCH:
Obejrzyj film "Latarnik":
https://www.youtube.com/watch?v=BI1sGd1N38c
