Lekcja WOP klasa 5 A 03/12/2022

Temat: Rządy Bolesława Krzywoustego.

Władysław Herman

1. Rządy Władysława Hermana (1079-1102).

a) polityka zagraniczna – Władysław wystąpił z obozu gregoriańskiego i przestał wspierać papieża w

sporze z cesarzem.

b) polityka wewnętrzna:

znajdował się pod znacznym wpływem możnych. Faktyczną władzę sprawował wojewoda Sieciech, który dowodził armią i sprawował sądy;
przeniósł stolicę do Płocka na Mazowszu, gdzie osiadł;
w 1097 r. podzielił kraj między synów: Zbigniew otrzymał Wielkopolskę i Kujawy, a Bolesław Małopolskę i Śląsk. Władysław pozostawił sobie Mazowsze.

c) spór między Zbigniewem a Bolesławem 1102 – 1109 r.

podłoże – po śmierci Władysława Zbigniew uzyskał Mazowsze. Prawowitym spadkobiercą był Bolesław, który chciał zjednoczyć kraj. Dążył do odzyskania Pomorza. Organizował wyprawy wojenne przeciwko Pomorzanom, którzy w odwecie najeżdżali na Wielkopolskę Zbigniewa.
wojna między braćmi zakończyła się wygnaniem Zbigniewa i zjednoczeniem kraju

Bolesław Krzywousty

2. Rządy Bolesława Krzywoustego (1102-1138).

a) wojna z Niemcami 1109 r.

przyczyny – cesarz Henryk V zażądał: wydzielenia Zbigniewowi części kraju, uznania przez Bolesława zwierzchności Niemiec oraz zapłacenia trybutu z ziem polskich. Bolesław odrzucił żądania co spowodowało wybuch wojny.
przebieg - bohaterska obrona Głogowa, obrona grodów Bytom i Wrocław. Wycofanie się wojsk niemieckich i czeskich z ziem polskich. Wojna miała charakter podjazdowy.
skutki – Bolesław nie uznał zwierzchności cesarza, obronił niezależność Polski, utrzymał jedność państwa.

b) podbój Pomorza

w latach 1116 – 1119 Bolesław Krzywousty podbił Pomorze Gdańskie i włączył je w granice.
w latach 1121 – 1122 podbój Pomorza Zachodniego,
1124 r. – książę pomorski Warcisław uznał zwierzchność Bolesława Krzywoustego. Pomorze Zachodnie stało się lennem polskim.
Bolesław schrystianizował Pomorze – misje Bernarda Hiszpana i biskupa Ottona z Bambergu. Powstało biskupstwo w Lubuszu, które podlegało arcybiskupstwu w Gnieźnie.

c) statut Bolesława Krzywoustego 1138 r.

cel ogłoszenia – Bolesław miał kilku synów i nie chciał by ze sobą walczyli o tron. Statut miał rozwiązać kwestię następstwa tronu.
postanowienia: Bolesław wydzielił synom dzielnice. Najstarszy Władysław Wygnaniec otrzymał Śląsk, Bolesław Kędzierzawy otrzymał Mazowsze, Mieszko Stary – Wielkopolskę, a Henryk Sandomierski – ziemię sandomierską. Dzielnice te miały być dziedziczne. Utworzył również dzielnicę senioralną – ziemia krakowska z Krakowem, ziemia łęczycko – sieradzka, część Kujaw oraz część Wielkopolski z Gnieznem. Dzielnica ta miała być przechodnia – władać miał nią senior, którym miał być najstarszy żyjący Piast (zasada senioratu). Senior miał władzę zwierzchnią nad Polską i Pomorzem Gdańskim (zasada pryncypatu). Prowadził politykę zagraniczną Polski, kontrolował stolicę i Gniezno. Wdowa Salomea dożywotnio władała ziemią łęczycką. Dzielnicy nie otrzymał Kazimierz Sprawiedliwy, który urodził się po śmierci ojca.

Zbigniew syn Hermana

Praca domowa

1. Proszę do zeszytu przepisać poniższą notatkę:

1. W Polsce Władysława Hermana.

2. Walka o władzę.

Bratobójcza wojna domowa
Bohaterska obrona Głogowa, Wrocławia, Bytomia przed niemieckim najazdem (odwrót wojsk Henryka V + Zbigniew)
Porozumienie pomiędzy Bolesławem i Zbigniewem – 1111 r.

3. Panowanie Bolesława Krzywoustego.

Przyłączenie Pomorza Gdańskiego (1116 r.), rozszerzenie chrześcijaństwa
Zajęcie Pomorza Zachodniego – zdobycie głównych grodów Szczecina i Kołobrzegu (1122 r.)

4. Testament Bolesława Krzywoustego.

5. Śmierć Bolesława Krzywoustego (1138 r.).

2. Praca z tekstem źródłowym.

Przeczytaj tekst źródłowy w podręczniku na stronie 180 "Obrona Głogowa" i odpowiedz na 3 pytania znajdujące się na tej samej stronie(180).

3. Praca z mapą.

Przeanalizuj mapę ze strony 181 i odpowiedz na 2 pytania znajdujące się na tej samej stronie (181).

SZKOŁA POLSKA W WATERFORD