Lekcja WOP klasa 7 03/12/2022

Temat: Wielka Emigracja.

1. Główne nurty polityczne Wielkiej Emigracji.

2. Polska emigracja a europejskie nurty rewolucyjne.

3. Spiski w kraju w latach trzydziestych i czterdziestych XIX w.

WIELKA EMIGRACJA:

Była najliczniejsza - objęła około 8-9 tys. żołnierzy i cywilów odegrała ważną rolę w przyszłych losach Polski: 

• zainicjowała działania konspiracyjne i walkę zbrojną w kraju 
• stworzyła programy polityczne na przyszłość.
• rozwój kultury narodowej

KIERUNKI EMIGRACJI

• Francja – ok. 5 tys. ludzi; głównie Paryż i okolice 
• Niemcy (Saksonia) – ok. 3 tys. ludzi; gł. Drezno, Lipsk 
• Belgia (gł. Bruksela) – ok. 200 osób 
• Anglia – ok. 700 osób – gł. Londyn, wyspa Jersey 
• Szwajcaria – ok. 50 osób 
• Stany Zjednoczone 
• również: Norwegia, Algieria i Turcja 

Mapa przedstawiająca Wielką Emigrację.

1. Wielka Emigracja 

a) po powstaniu listopadowym na skutek represji wyjechało około 50 tys. żołnierzy do Prus i Austrii gdzie zostali internowani. Władze tych krajów zmuszały Polaków do powrotu do Królestwa Polskiego, w którym car ogłosił amnestię 1.11.1831 r. Ci którzy nie chcieli wrócić osadzono w twierdzach w Gdańsku, Piławie czy Grudziądzu. Zostali z nich zwolnieni w latach 1833 – 34. 

b) na Zachód Europy wyemigrowało, uchodząc przed represjami, około 10 000 Polaków – uczestników powstania, członków Rządu Narodowego i sejmu. Znaczną część emigracji stanowili oficerowie 

wojska polskiego. Emigracja ta została nazwana wielką nie tylko ze względu na swą liczebność ale także ze względu na to, że objęła ona wybitnych przedstawicieli polskiego społeczeństwa. W olbrzymiej większości była to inteligencja, oficerowie, politycy, artyści, literaci, uczeni, ¾ z niej miało szlacheckie pochodzenie. 

c) początkowo zostali oni przyjęci entuzjastycznie przez ludność krajów zachodnich jako obrońców wolności, bohaterów, którzy strzegli Belgię i Francję przed rosyjską interwencją. Emigranci osiedlali się głównie we Francji, rzadziej w Szwajcarii, Anglii i Belgii, Hiszpanii czy USA. We Francji polskich oficerów najpierw osiedlono w kilkutysięcznych „zakładach”(zbiorowe kwatery dla wygnańców), a później rozproszono po prowincji by nie stanowili zagrożenia. Utrudniano im osiedlanie się w Paryżu. Większość asymilowała się, zdobywała zawody, zawierała związki małżeńskie. Część jednak nie chciała się asymilować i poświęciła się życiu politycznemu. 

2. Próby zjednoczenia emigracji polskiej: 

• początkowo powstał Komitet Tymczasowy Emigracji w Paryżu (przedstawiciele obozu kaliskiego). Następnie przedstawiciele Towarzystwa Patriotycznego utworzyli Komitet Narodowy Polski. 
• W 1832 r. powołano Komitet Emigracji Polskiej, na czele którego stanął generał Dwernicki. Nie działał jednak długo. 
• W 1834 r. powołano organizację Młoda Polska (Lelewel) 
• W 1836 r. gen. Dwernicki podjął próbę zjednoczenia działaczy emigracyjnych powołując Konfederację Narodu Polskiego. Do Konfederacji przystąpiła Młoda Polska. Jednakże jej członkowie zostali wydaleni z Francji. 
• W 1837 r. rozpoczęło działalność Zjednoczenie Emigracji Polskiej. Poszczególne ugrupowania rywalizowały między sobą o przywództwo nad Emigracją. Emigracja ta nie potrafiła się zjednoczyć i nie chciała uznać dawnych autorytetów. 
• W połowie lat 30-ych wykrystalizowały się cztery obozy polityczne Wielkiej Emigracji. 

Praca domowa

Praca z mapą. Przeanalizuj kierunki i główne trasy emigracji polskiej na podstawie mapy w podreczniku i odpowiedz na 2 pytania:

a) Wymień główne państwa, do których emigrowali Polacy po upadku powstania listopadowego.

b) Przedstaw trasy, które przemierzali polscy emigranci, aby przedostać się na Zachód.