30.05. 1/2 LO, Temat:Poetki dwudziestolecia międzywojennego o miłości.
Jak paryska Nike z Samotraki...
Poetki dwudziestolecia międzywojennego o miłości.
Dwudziestolecie międzywojenne było okresem szybko postępującej emancypacji kobiet.
W niepodległej Polsce uzyskały one bierne i czynne prawo wyborcze, nastąpiła, zwłaszcza w dużych miastach, znaczna liberalizacja obyczajowa. Jednak, podobnie jak w okresie Młodej Polski, kobiety zaznaczyły swą obecność głównie w życiu artystycznym ( przykładem choćby kariery kobiet z rodziny Kossaków). Najwybitniejsza poetka i dramaturg - Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, nazywana była przez krytykę "polską Safoną".
Określenie to trafnie oddaje charakter jej poezji o tematyce miłosnej i refleksyjnej, często nawiązującej do tradycji kultury. Pawlikowska w mistrzowskich miniaturach poetyckich umiała wydobyć głębszy sens z błahego na pozór wydarzenia.
Wiersze z tomu Pocałunki (1926)
M. Pawlikowska-Jasnorzewska "Miłość"
Nie widziałam cię już od miesiąca
i nic. Jestem może bledsza
trochę śpiąca, trochę bardziej milcząca,
lecz widać można żyć bez powietrza!
M. Pawlikowska-Jasnorzewska "Nike"
Ty jesteś jak paryska Nike z Samotraki
o miłości nieuciszona!
Choć zabita, lecz biegniesz z zapałem jednakim
wyciągając odcięte ramiona...
M. Pawlikowska-Jasnorzewska " La precieuse"
Widzę cię w futro wtuloną,
wahającą się nad małą kałużą,
z chińskim pieskiem pod pachą, z parasolem i różą...
I jakżeż ty zrobisz krok w nieskończoność?
M. Pawlikowska-Jasnorzewska "Listy"
Do pieca, miłosny zeszycie!
Do pieca, listy - stos cały!
A żeście z ognia powstały,
więc w ogień się obrócicie!
Polecenia do tekstów
1. Wskaż cechy gatunkowe epigramatu w wybranym liryku Pawlikowskiej.
2. Określ wspólny temat trzech pierwszych utworów. W jaki sposób poetka wyraża w nich emocje?
3. Omów kreacje bohaterek Miłości, Nike, Listów, zwracając uwagę na różne odcienie uczucia miłości ukazane w wierszach.
4. Scharakteryzuj bohaterkę wiersza pt. La precieuse. Określ tonację utworu, odwołując się do elementu opisowego i puenty.