Lekcja WOP Klasa 4B 12/12/2020
Pragnę przypomnieć wszystkim o zaległych pracach domowych, które bede zbieral po przerwie swiatecznej.
Spotykamy się ponownie 9 Stycznia.
Wszystkim uczniom oraz ich rodzicom życzę radosnych i spokojnych Świąt Bożego Narodzenia oraz wszystkiego najlepszego w Nowym Roku.
Robert Mikolajczyk
2. Zasługi Jadwigi dla polskiej kultury, nauki i sztuki
3. Przyczyny zawarcia unii polsko-litewskiej w Krewie 1385
4. Okoliczności objęcia władzy w Polsce przez Władysława Jagiełłę 1386 - 1434
5. Skutki zawarcia unii polsko-litewskiej
6. Zagrożenie ze strony Krzyżaków
7. Znaczenie terminów: unia, Jagiellonowie.
Wyjaśnienie terminów:
obrona państw przed wrogiem(Krzyżacy)
współpraca unia -----1385 w Krewie---------- związek państw
wspólna polityka POLSKA + LITWA
połączone osobą króla tzw. unia personalna
Jagiellonowie - kolejna dynastia/ ród / rodzina - panująca w Polsce po Piastach i Ludwiku Andegaweńskim (WĘGIERSKIM). Początek od Jadwigi i Władysława Jagiełły.
Władysław II Jagiełło (1386 1434) - wielki książę litewski w latach 1377– 1381 i 1382–1401, od 1386 mąż Jadwigi Andegaweńskiej i król Polski, najwyższy książę litewski 1401–1434. Warunkiem małżeństwa z Jadwigą było przejście na wiarę katolicką (przyjęcie chrztu przez Władysława i Litwę oraz Litwinów). W 1385 zawarł z Polską unię w Krewie, zobowiązując się do przyjęcia chrztu i chrystianizacji Litwy oraz poślubienia królowej polskiej Jadwigi w zamian za tron polski, który objął rok później. W 1401 oddał władzę na Litwie swojemu stryjecznemu bratu, księciu Witoldowi, zachowując tytuł najwyższego księcia Litwy. Prowadził wielką wojnę z zakonem krzyżackim (1409–1411) i dowodził zwycięskimi wojskami polsko-litewskimi w bitwie pod Grunwaldem. Pokojami toruńskim i melneńskim uregulował stosunki Polski i Litwy z Krzyżakami. Nie przyjął zaproponowanego mu przez husytów tronu czeskiego. Za cenę licznych przywilejów szlacheckich wywalczył sukcesję tronu polskiego dla syna Władysława.
Największym zagrożeniem dla Polski i Litwy byli Krzyżacy. Władca Litwy obawiał się Krzyżaków), którzy siali grozę w tamtym czasie. Pod pretekstem wprowadzania chrześcijaństwa, najeżdżali na ziemie państw, pustoszyli je,
3
grabili, a nawet zajmowali ziemie. Dlatego szansę dla obrony Władysław widział w Polsce. Polska chciała odzyskać Pomorze. Dlatego Polska i Litwa zawarły przymierze.
Krzyżacy (1190, Akka, Izrael) - Zakon krzyżacki, zakon niemiecki, Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie – jeden z trzech największych, obok joannitów i templariuszy, chrześcijańskich zakonów rycerskich, które powstały na fali krucjat w XI i XII wieku (czyli obrony Ziemi Świętej przed muzułmanami/Turkami).Do Polski sprowadził ich Książę Konrad Mazowiecki 1226 r.
Obok materiału, który przesyłam przeczytajcie czytankę w podręczniku str. 62 - 65.
Praca w domu
Nauczcie się:
- dat panowania Jadwigi, Władysława, zawarcia unii w Krewie, sprowadzenia Krzyżaków do Polski.
- najważniejszych informacji o parze panujących Jadwidze i Władysławie.
Władysław Jagiełło pochodził z ....................................... . Był mężem ..................................................., zaczął panować w roku.................. . Był założycielem dynastii panującej w Polsce ( nazwa) ............................................ .
Nawiązanie współpracy między Polską i Litwą miało miejsce w roku ..............,
akt unii został podpisany w miejscowości .................... Od miejsca zawarcia unii nosi ona nazwę .......................................................... .
1. Jadwiga i Jagiełło –
unia polsko-litewska
1. Przeczytaj tekst źródłowy. Następnie odpowiedz na polecenia.
Zobowiązania Władysława Jagiełły
A najpierw powiedzieli, jako dostojny książę Jagiełło, Wielki Książę Litewski [...] wyprawił uroczyste poselstwo do panów ziemian Polski, a potem też do jej królewskiej wysokości. [...] Skoro zaś to, co przyrzeczono, dojdzie do przewidzianego końca, natenczas pan Jagiełło, Wielki Książę, z wszystkimi braćmi swymi jeszcze nie chrzczonymi, [...], wiarę świętego rzymskiego Kościoła przyjąć zamierza, pragnie i życzy sobie. [...] Książę przyrzeka wszystkie skarby swe złożyć i wydać na odzyskanie strat państw obojga, tak Polski, jako też Litwy. [...] Również tenże Wielki Książę Jagiełło przyrzeka i zobowiązuje się wszelkie ziemie zagrabione i straty królestwa polskiego, [...], odzyskać [...].
Źródło: Wiek V–XV w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 2003, s. 195–196.
a) Napisz, jaki tytuł nosił Władysław Jagiełło przed zawarciem unii w Krewie.
_____________________________________________________________________________________________________
b) Podaj dwa zobowiązania złożone przez Jagiełłę w Krewie w 1385 roku.
_____________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________
2. Wstaw znak „x” w kratki, które przedstawiają zasługi królowej Jadwigi Andegaweńskiej dla rozwoju nauki i kultury polskiej.
|
|
Odnowienie podupadłej Akademii Krakowskiej. |
|
|
Zawarcie unii z Litwą w 1385 roku. |
|
|
Poślubienie Władysława Jagiełły. |
|
|
Zlecenie napisania Psałterza floriańskiego. |
|
|
Przyjęcie korony Królestwa Polskiego. |
3. Połącz podane postacie historyczne z właściwymi opisami.
|
Władysław Jagiełło • Kazimierz Wielki • Jadwiga Andegaweńska • Konrad Mazowiecki • |
|
• ostatni król Polski z dynastii Piastów • książę, sprowadził do Polski Krzyżaków • władczyni, wsparła finansowo Akademię Krakowską • wielki książę litewski, zawarł z Polską unię w Krewie • polski władca uczestniczący w zjeździe gnieźnieńskim
|
2. Jadwiga i Jagiełło –
unia polsko-litewska
Zapisz w wyznaczonych miejscach w tabeli mocne i słabe strony decyzji o zawarciu unii pomiędzy Polską i Litwą, a następnie wymień szanse i zagrożenia, przed którymi stanął kraj rządzony przez Jadwigę. Odpowiednie informacje wybierz z poniższej ramki.
• król niebędący z pochodzenia Polakiem,
• wzrost znaczenia Polski i Litwy w Europie,
• szansa na pokonanie Krzyżaków dzięki porozumieniu z Litwą,
• przymierze z państwem pogańskim jako pretekst dla Krzyżaków do najazdu na polskie ziemie,
• początek panowania nowej dynastii w Królestwie Polskim,
• konieczność uwzględniania interesów Litwinów,
• możliwość odzyskania utraconych ziem,
• obrona przed wspólnym wrogiem,
• możliwość prowadzenia przez władcę litewskiego polityki korzystniejszej dla Litwy niż Polski,
• zaprowadzenie chrześcijaństwa na Litwie,
• wzmocnienie polskiej armii,
• różnice kulturowe między Polakami a Litwinami
