język polski, klasa 5b, 13.03.2021

 

Lekcja 69/70

Temat: Wykrzyknik i partykuła-części mowy, które nie zmieniają swoich form.

 Partykuły - zmieniają znaczenie wyrazu lub modyfikują wzmacniają, np. nie (nie pójdę), -że (chodźże) -by (poszłabym).

Wykrzykniki służą do wyrażania emocji czy naśladowania dźwięków, np. brrr, hop hop, hura, ufff.

 Obejrzyjcie prezentację:

https://view.genial.ly/5ea0640c15db6d0db1137d89/presentation-partykulywykrzykniki

 

Rozpoznawanie partykuł

Partykuła to niesamodzielna część mowy, która ma za zadanie wzmacnianie bądź zmienianie znaczenia wypowiedzi.

Partykułą może być osobny wyraz (jak: tak, nie, czy) albo cząstka, którą dodaje się do innego słowa (np. by – dałby, chciałaby, li – znaszli, nie – nieładny, nieznany). Łatwo zapamiętać zdanie zawierające najczęściej używane partykuły – „Liczy noże, niechby nie/ tak) – li, czy, no, że, niech, by, nie, tak.

Podział partykuł

Partykuły dzielimy ze względu na to, jaką rolę pełnią. Możemy wśród nich wyróżnić:

• pytające: czy, li (Czy są bułki? Znaszli ten kraj),
• mnożną: razy (Dwa razy),
• ograniczającą: tylko (Tylko ty masz to coś),
• przeczące: nie, ani (Ani mi się waż! Nie rób tego),
• przypuszczające: by, chyba (Chciałby. Chyba chce),
• rozkazujące: niech, niechaj (Niech odejdzie. Niechaj stanie się cud),
• twierdzącą: tak (Tak, kupię bułki),
• wzmacniającą: -że, -żeż, no, -ż (Chodź no! Jedzże!).

 Pisownia partykuły nie

Pisownia łączna i rozdzielna partykuły nie z różnymi częściami mowy sprawia wiele problemów użytkownikom języka polskiego. Oto najprostsze do zapamiętania zasady:

 Pisownia partykuły by z czasownikami

Partykuły bym, byś, by łączą się z czasownikiem i piszemy je:

• łącznie z osobowymi formami czasownika, np. zabrałaby, wywołałbyś,
• rozdzielnie z bezokolicznikiem, np. można by, trzeba by, warto by,
• w trybie przypuszczającym osobno, gdy cząstka znajduje się przed czasownikiem: byś kochał, byś wiedział, byście kupili.

 

 Rozpoznawanie wykrzykników

Wykrzyknik to samodzielna i nieodmienna część mowy, której zadaniem jest wyrażanie emocji, uczuć, rozkazów.

Do najpopularniejszych wykrzykników należą słowa: ach,

och, ech, ejże, halo, o rety, ojej, ha, aha, ahoj, aj, ajajaj, au, aua,

auć, ba, bach, bam, basta, be, bęc, biada, brum, ble, brr, buch, cap,

cholera, chlast, ciach, ciao, ćśś, ćwir, dalibóg, drr, dryń, ej, ehm,

ekhm, fiu, fju, hajże, hola, hop, hopla, hops, jej, jejku, juhu, jupi,

kici, klops, kukuryku, kurczę, kurna, kurde, kurdebalans, miau, mniam.

 

Wykonajcie ustnie. Zadanie 1, str. 188 podręcznik

Przepisz lub wlej do zeszytu:

Przepissz lub wklej do zesztu:

Przepsz lub wklej do zeszytu:

  

 Zeszyt ćwiczeń, ćw. 1,2, str. 74

WYKRZYKNIKI	PARTYKUŁY

Praca domowa:   Zadanie 4, str. 189, ćw. 3,4,5 str. 75 zeszyt ćwiczeń

Lekcja 71

Temat: Powtórzenie wiadomości z nieodmiennych części mowy.

 

https://view.genial.ly/60140f90a792150d8fabe715/presentation-niedmienne-czesci-mowy-powtorzenie-wiadomosci-copy

https://quizizz.com/admin/quiz/5ca1856d496529001b6222da/nieodmienne-czci-mowy

 

https://view.genial.ly/5fa08a31b208150d1b1b226b/horizontal-infographic-timeline-nieodmienne-czesci-mowy-przypomnienie-kl-6

 

 Pamiętaj! 

20 marca odbędzie się sprawdzian online z NIEODMIENNYCH CZĘŚCI MOWY: przysłówek, przyimek, spójnik, wykrzyknik i partykuła. Skorzystaj z ćwiczeeń z lekcji 71, aby dobrze przygotować się do testu. Powodzenia. :)

Pani Dominika