J.polski, klasa 8, 18.02.23
Temat: "Balladyna" Juliusza Słowackiego jako przykład dramatu scenicznego.
Uczniowie zapoznali się z biografią Juliusza Słowackiego
https://www.youtube.com/watch?v=fUmg4Fo5h7Y
Notatka z lekcji:
Monolog – jest to nieprzerywana wypowiedź jednej postaci. Opowiada ona o swoich przeżyciach albo wprowadza w to, co się dzieje poza sceną.
Dialog – czyli rozmowa, zespół wypowiedzi co najmniej dwóch osób na określony temat. Dla dialogu charakterystyczna jest wymienność ról nadawcy i odbiorcy wśród jego uczestników: ta sama osoba występuje raz jako podmiot mówiący, to znów jako adresat słów wypowiadanych przez innego rozmówcę.
Didaskalia – w starożytnej Grecji oznaczały przygotowanie chóru oraz aktorów do wystąpienia w tragedii lub komedii; w dzisiejszym sensie: wskazówki i objaśnienia autora dramatu lub adaptatora dotyczące realizacji scenicznej utworu.
Uczniowie wskazywali w tekście przykłady monologu, dialogu i didaskaliów.
Dramat:
Dramat [z gr. drȃma – ‘ruch, akcja’] to jeden z trzech rodzajów literackich (obok epiki i liryki), a zarazem jedyny na pograniczu teatru i literatury. Dopóki utwór rozpatrywany jest na płaszczyźnie literatury, można porównywać go z utworami epickimi i lirycznymi. Realizacja sceniczna tego tekstu należy już do sztuki teatru.
Dramat ma swoje korzenie w starożytnej Grecji, w obrządkach ku czci Dionizosa, gdzie ewoluował w toku tworzenia przedstawień scenicznych. Dlatego też podstawowym założeniem dramatu jest jego przeznaczenie do wykonywania na scenie. Ta funkcja warunkuje również budowę samego dzieła dramatycznego.
Cechy dramatu
Przeznaczenie do realizacji scenicznej
Konstrukcja utworu na dialogach (nadają bieg akcji) i monologach (sposób autocharakterystyki bohaterów)
Didaskalia czyli ‘tekst poboczny’ (wskazówki stanowiące uzupełnienie fabuły)
Wyrazista akcja (fabuła)
Podział na sceny i akty
Zwłaszcza w dramacie starożytnym ważną rolę pełnił chór komentujący wydarzenia akcji i przewodzący odbiorcy w zrozumieniu dane sytuacji scenicznej. W klasycznej odmianie dramatu występuje bardzo uporządkowana, jasno zarysowana akcja (od przedstawienia, perypetię, punkt kulminacyjny i rozwiązanie).
Przebieg wydarzeń w dramacie uczniowie przepisali do zeszytu:
https://wordwall.net/pl/resource/277793/balladyna-plan-wydarze%C5%84
Temat: Dzień Języka Ojczystego.