język polski, klasa 5b, 30 maja 2020

Lekcja
Temat: Poznajemy neologizmy, czyli o tworzeniu nowych słów.

NEOLOGIZMY to nowe słowa. Najczęściej powstają na wzór już istniejących wyrazów. Tworzy się je, by nazwać to, co zostało wytworzone, odkryte i wymyślone. Neologizmy tworza też pisarze i poeci po to, by oddać na przykład odczucia, nastroje, znaczenia, czy też nazwać wymyślone światy i ich elementy.

Podręcznik str. 365

Przeczytaj historię o spotkaniu Alicji z mądrym Jajem, Humpty Dumpty w krainie czarów.
Spróbuj przetłumaczyć Alicji wiersz tak, aby był zrozumiały. Zwróć uwagę na wytłumaczenia Humpty'ego  Dumpty'ego.

Było smaszno, a jaszmije smukowijne
Świdrokrętnie na zegwniku wężały,
Peliczaple stały smutnoholijnie
I zbłąkinie rykoświstąkały.

Podczas lekcji online przetłumaczyliśmy wiersz następująco:

Duszną, popołudniową porą smukłe borsucze żmije wijły się,
Kręciły się w kółko i w głąb wężowym ruchem 
po trawniku zegara słonecznego.
Wynędzniałe , upierzone ptaki ze sterczącymi piórami 
stały smutno i melancholijnie.
A zielone zbłąkane świnie,
Ryczały, a to świstały z pochrząkiwaniem. 

Neologizm pozwala nazywać rzeczy i czynności w skrócie. To jak włożyć "do walizki" dwa słowa lub więcej i stworzyć jedno.
W rzeczywistości jest podobnie. Zamiast pisać poczta elektroniczna, czyli z ang. electronic mail, powstał e-mail, czy youtuber, to osoba nagrywająca swoje treści na kanale internetowym You Tube.

Zatem czym są Dżaberłaki?
Napisz swoją interpretację w zeszycie.

Praca domowa

Obejrzyj film "Alicja w krainie czarów" z 2010 roku.

Lekcja

Temat:Na wesoło - tworzymy neologizmy.

Neologizmy to słowa, bądź wyrażenie, które każdy z nas tworzy od najmłodszych lat. Najczęściej w wieku dziecięcym, pomiędzy 3 a 5 rokiem życia.

Wytłumacz następujące neologizmy stworzone przez małego chłopca:

człowieki, pozimnić, opierka, pokeczupić, czesaczka, kupowaczka, kamerować, spychalnia, świetliczka, mlekarnia, siusialnia, śpiewajnik, hauczenie, golas kanapka, kopka, gasiciel.. żelazkowanie, dmucharka.

Jeśli jest ci ciężko zorientować się co oznaczają dane neologizmy to poniżej znajdziesz odpowiedzi:

ludzie, schłodzić; rzecz, którą się opiera; posmarować ketchupem, szczotka do włosów, sprzedawczyni, nagrywać kamerą, zjeżdżalnia, świeczka, mleczarnia, toaleta, chór, szczekanie, kromka chleba, suchy chleb, strażak, prasowanie, suszarka.

A teraz wyzwanie. Jak nazywa się ten przedmiot?

Odpowiedź zapiszcie w zeszycie. :)

 Niektóre neologizmy weszły już w obieg naszego potocznego języka i sprawnie funkjonują, choć nie znalzały się jeszcze w słowniku PWN.

Przykłady: leżing, plażing, smażing, blogerka, youtuberka, instagramerka, tiktoker, zapodaj (np. muzykę) , holideje, na jardzie, korek samochodowy. 

Praca domowa

Wymyśl i zapisz w zeszycie swoje trzy neologizmy i wytłumacz co oznaczają.