język polski, klasa 8. 26.09.20

 Lekcja 10,11

Temat: Czym jest kolokwializm?

Podręcznik, str. 16

Notatka do zeszytu:

KOLOKWIALIZM - leksykalny, składniowy lub frazeologiczny element pochodzący z potocznego języka mówionego (np. babka w znaczeniu kobieta). Można go stosować jedynie w sytuacjach nieoficjalnych. Nagminne stosowanie kolokwializmów, nawet w sytuacjach nieoficjalnych, jest traktowane jako przejaw braku kultury.

Stosoanie kolokwializmów w wypowiedziach oficjachlnych zarówno mówionych, jak i pisanych jest błędem.

Zadanie 1, str. 16

Zadanie 2, str. 16

Oto kilka wyjaśnień:

Mieć łeb n karku - być rozsądnym, zaradnym, umieć sobie radzić; myśleć trzeźwo.

Poszło mi w pięty - dać się odczuć.

Puścić kogoś w skarpetkach - swym demaskatorskim działaniem doprowadzić kogoś do ruiny finansowej, odkryć czyjeś niecne sprawki i spowodować w ten sposób jego całkowity upadek materialny.

srodze, przykładnie kogoś ukarać

Obudzić się z ręką w nocniku - znaleźć się w sytuacji, w której jest za późno na zmianę czegoś, na przeciwdziałanie czemuś

 Wciskać kit - wmawiać komuś rzeczy nieprawdziwe lub nieprawdopodobne

Lampić się - Gapić się, patrzeć na coś lub kogoś

Zrobić kogoś na szaro - 'całkowicie kogoś pognębić, skrytykować, nie zostawiając możliwości obrony'; uwikłać kogoś w niekorzystną sytuację'; zwrot; Udało mu się razy kilka,/Zrobić na szaro nawet wilka.

Hajs – pieniądze

Dać dyla - ) uciec, pierzchnąć, zrejterować; eufem. wycofać się na z góry upatrzone pozycje;

Cykać się - bać się czegoś, lub mieć stracha by coś zrobić.

Jechać po bandzie - Robić coś przekraczając granicę rozsądku.

Komuś odbija -  ktoś wariuje.

Nachapać się - nagromadzić wiele przedmiotów, pieniędzy.

Łeb człowiekowi pęka - ktoś czuje się zmęczony od nadmiaru kłopotów, głowa bardzo kogoś boli.

Urwać się z choinki - zachować się w sposób dziwaczny, nieoczekiwany, zaskakujący

Na bank - być czegoś pewnym

Lecieć w kulki – OSZUKIWAć, lecieć w kulki, grać w kulki; bawić się w ciuciubabkę, bawić się w kotka i myszkę, wodzić za nos, robić z kogoś głupka, drażnić się, grać na nerwach, bawić się czyimś kosztem; wulg.

Peniać – stchórzyć

Wisi mi to – nie zależy ci

A "lajtowo" znaczy też po prostu "fajnie", "spoko", "dobrze". do łatwego, powierzchownego życia. „Light” znaczy też „beztroski” i w tym znaczeniu używa się go także w Polsce

ZESZYT ĆWICZEŃ

ćw. 1, 2 str. 7

Praca domowa

ćw. 3 i 4 wstr. 8-9.

Lekcja 12

Temat: Kolokwializm to błąd językowy.

Wstaw słowa do tekstu

giry, laska, robota, ziomek/ kumpel, zrobiony, facet/ gość, wyrko, kiecka, ciacho, chata, biba

Jak zwykle w weekend byłem u 1............................. na dobrej 2........................... i wróciłem dopiero w niedzielę w nocy porządnie 3................................ Nawet nie pamiętam, jak wszedłem do 4....................... i położyłem się do 5........................................ Wstałem o dziewiątej. Już wtedy byłem o godzinę spóźniony do 6.................................... Pomyślałem, że szef mnie zabije. Co poniedziałek to spóźnienie. Zadzwoniłem do 7................................. z pracy, żeby mnie krył przed szefem, w razie czego i pobiegłem na tramwaj. W tramwaju było masakrycznie gorąco i tłoczno. Ja nie wiem, dokąd te wszystkie babcie jadą o dziewiątej trzydzieści! Przecież nie do roboty. Było mi niedobrze i bolała mnie głowa. Chciałem usiąść, ale na jedynym wolnym siedzieniu jakiś wielki 8......................... trzymał swoje brudne 9.............................. Nie chciało mi się z nim kłócić, więc jechałem dalej na stojąco. Wysiadłem w końcu i szybkim krokiem szedłem do biura. Kiedy szedłem chodnikiem, zobaczyłem mega 10.............................! No po prostu modelkę z gazety w krótkiej 11........................! Cudo! Szła w moją stronę i uśmiechała się. Nagle powiedziała: „ Ale 12..................................!”. Uśmiechnąłem się, bo wiem, że jestem przystojnym 13.............................. . Zatrzymałem się, żeby do niej zagadać, ale przeszła obok mnie! Odwróciłem się, żeby popatrzeć na nią jeszcze raz i zobaczyłem, że za mną jest nowa piekarnia z ogromnym, plastikowym pączkiem na dachu...

KOLOKWIALIZM = BŁĄD JĘZYKOWY

Wysłuchaj piosenki i znajdź błędy jęzkowe. Wypisz je do zeszytu, a następnie zapisz obok poprawne formy.

Wysłuchaj także wypowiedzi prof. Miodka o kolokwlaizmie "pozdro".