Klasa IVb WOP 23.11.2024 r.

 Temat: Czytamy mapę i plan. 

Cele lekcji:

Dowiem się:

• do czego służą mapy i plany historyczne,
• jakie są najważniejsze elementy planu i mapy historycznej,
• w jaki sposób czytać plan i mapę historyczną,
•  poznam pojęcia: mapa, plan, legenda, kartografia, mapa historyczna.

1. Co to jest mapa?

Zapiszcie w zeszycie defincję mapy. 

Mapa to obraz powierzchni Ziemi (lub jej części) widziany z góry, przedstawiony w pomniejszeniu na płaszczyźnie za pomocą znaków umownych.

W odróżnieniu od planu pokazuje ona zarówno duże obszary, np. kraje, kontynenty czy powierzchnię całej Ziemi, jak i tereny niewielkie, np. wsie. W przeciwieństwie do planu, mapa zawiera zawsze siatkę kartograficzną. Jej górna krawędź najczęściej wyznacza północ. Trudno jednak na mapie przedstawić wszystkie obiekty, gdyż stałaby się ona zupełnie nieczytelna. Jeśli chcemy uzyskać bardziej szczegółowy obraz, wtedy używamy planów.

Mapa może przedstawiać różne obiekty, zjawiska czy nawet procesy. 

Mogą to być na przykład ukształtowanie terenu, miejsca występowania pól, lasów i domów, jak również rozmieszczenie zakładów przemysłowych czy też obszary występowania różnych gatunków zwierząt i roślin.

Przykładem może być mapa przedstawiająca rozmieszczenie ludności w Polsce.

2. Co to jest plan?

Jeśli spojrzymy na powierzchnię Ziemi z dużej wysokości, zobaczymy domy, ulice, pola i lasy. Plan przedstawia obraz niewielkiego terenu lub innego przedmiotu widzianego z góry przy zastosowaniu odpowiedniego pomniejszenia. Plany najczęściej pokazują niewielkie obszary, np. miasta, wsie lub nawet pojedyncze osiedla czy budynki. Na planie widzimy interesujący nas obszar bardzo szczegółowo. Jego powierzchnię często dzieli się na kwadraty oznaczone literami i cyframi. Ułatwia to odnalezienie na przykład ulicy lub innych miejsc, których szukamy. Na odwrocie planu znajduje się zazwyczaj spis ulic i innych charakterystycznych punktów danej miejscowości czy obszaru.

Zapisz w zeszycie notatkę.

Plan przedstawia obraz niewielkiego terenu lub innego przedmiotu widzianego z góry przy zastosowaniu odpowiedniego pomniejszenia. Plany najczęściej pokazują niewielkie obszary, np. miasta, wsie lub nawet pojedyncze osiedla czy budynki. 

Czego możemy się dowiedzieć z mapy i planu historycznego?

Podczas lekcji uczniowie zrobili ćwiczenie 1,2 s. 19 oraz ćwiczenie 3 na stronie 19 Zeszytu ćwiczeń.